Właśnie zapada zmrok. Niebo zmienia barwę na atramentową, koniki polne zaczynają wieczorny koncert. Rozkoszujesz się trwającą chwilą, jednak sielankę przerywa przerażający płacz, który sprawia, że Twoje ciało pokryła gęsia skórka, a serce zaczyna bić niebezpiecznie szybko. Jeśli sytuacja ta miała miejsce w Irlandii, najprawdopodobniej nawiedziła Cię Banshee!
Kim są Banshee?
Słowo „Banshee” pochodzi z języka irlandzkiego i oznacza kobietę z kurhanu. Jednak w mitologii irlandzkiej, Banshee to zjawy, które przyjmują kobiecą postać, a ich pojawienie się zwiastuje nadchodzącą śmierć jednego z członków rodziny. Ten rodzaj zjawy jest wyjątkowo łatwy do zidentyfikowania, gdyż poznamy go po przeraźliwych dźwiękach, które z siebie wydaje – mrożące krew w żyłach zawodzenie słychać na długo zanim ujrzymy jego źródło. Jeśli podejdziemy dostatecznie blisko, prawdziwa Banshee rozpłynie się w powietrzu, wydając przy tym dźwięk podobny do łopotu skrzydeł.
Rysopis zjawy
Jeżeli ktoś liczy, że będzie w stanie rozpoznać Banshee tylko na podstawie wyglądu zewnętrznego, będzie rozczarowany, bowiem zjawy te, mimo kilku podobieństw, w sposób znaczący różnią się między sobą. Cechą wspólną wszystkich Banshee wydają się być długie, rozwiane włosy, które mogą być srebrne, białe, siwe, a nawet czerwone. Jeśli chodzi o wiek, trudno znaleźć regułę, gdyż zjawy potrafią przyjąć formę zarówno młodej dziewczyny, jak i starej pomarszczonej kobiety. Ich ubiór również bywa różny – najczęściej zjawy są odziane w długie białe, czarne bądź zielone suknie, ale niektóre z nich ukazują się nago od pasa w dół. Część Banshee zdaje się mieć słabość do upiornych akcesoriów, ponieważ są widywane z całunami, welonami, a nawet misami wypełnionymi po brzegi krwią.
Skąd biorą się Banshee?
Historycy uważają, że legendy o Banshee sięgają VIII wieku, kiedy popularnym zwyczajem było wynajmowanie kobiet opłakujących zmarłych. Kobiety te znany były jako kennels (z ang. keen – lamentować), a swe usługi wykonywały w zamian za różnego rodzaju alkohole. Praktyka ta była powszechnie uważana za grzech, a osoby parające się opłakiwaniem miały zostać ukarane, poprzez stanie się po śmierci Banshee. Inne źródła podają, że tymi zjawami stają się kobiety, które poniosły śmierć z rąk morderców, bądź zginęły w dzieciństwie. Z powodu tych tragicznych zdarzeń, kobiety te stały się bardzo wrażliwe na nieszczęścia innych, a ich nadprzyrodzone umiejętności pozwalały na szybkie przekazywanie złych nowin innym.
Wyjątkowo pamiętliwe zjawy
Banshee są duchami, które przywiązują się do rodzin. Niektórzy twierdzą, że każda irlandzka rodzina ma swoją Banshee, inni zaś uważają, że zjawy te przywiązują się tylko do prominentnych irlandzkich rodów. Co ciekawe, oprócz upiornych zjaw, istnieją również Banshee, które przyjmują formę pięknych kobiet, a z ich ust zamiast przerażających zawodzeń, płyną przejmujące pieśni żałobne. Powiada się, że typ Banshee, który jest powiązany z daną rodziną, w dużej mierze zależy od usposobienia jej członków. Jeśli kobieta, która stała się Banshee była za życia otoczona krewnymi życzącymi jej źle, najprawdopodobniej będą oni nękani przez zjawę, która z niekrytą satysfakcją uraczy ich swoim przenikliwym lamentem.
Banshee w kulturze popularnej
Irlandzkie płaczki doczekały się całkiem dużego zainteresowania zarówno ze strony świata filmu jak i książki. Wzmiankę o nich możemy znaleźć w Fantastycznej Zoologii autorstwa Jorge Luis Borges, który o Banshee pisze: „ponoć nikt jej nigdy nie widział; jest nie tyle formą, ile jękiem zakłócającym noce mieszkańcom Irlandii”. Choć nie bezpośrednio, Banshee znajdziemy również w trzeciej części z serii książek o Harrym Potterze. Podczas zajęć z obrony przed czarną magią, profesor Lupin prowadził zajęcia o boginach, czyli stworzeniach, które przyjmują formę naszych najgorszych strachów. Gdy jeden z uczniów, Seamus Finnigan, zbliżył się do bogina, ten przyjął formę Banshee wydając z siebie mrożący krew w żyłach krzyk. Zjawę znajdziemy również w powieści Wieża Jaskółki Andrzeja Sapkowskiego.
Banshee są również często ukazywane w serialach i grach fantasy. W Czarodziejkach, jedna z bohaterek zostaje przemienioną w żerującą na cudzym żalu Banshee na skutek własnych cierpień związanych z zawodem miłosnym. Figurę Banshee możemy również znaleźć w serialu Teen Wolf: Nastoletni Wilkołak, gdzie zjawy te posiadają umiejętność odbierania nadprzyrodzonej częstotliwości, co pozwala im na wejście w posiadanie wiedzy na temat ludzkiej śmierci. Jeśli chodzi o gry, Banshee występuje epizodycznie w takich produkcjach jak Warcraft, World of Warcraft, Ghost Master, Heroes of Might & Magic V, Wiedźmin 3 Dziki Gon, Warhammer Total War czy Mass Effect.
Nie taki diabeł straszny jak go malują
Mimo złej sławy, którą obrosła postać Banshee, należy jednak pamiętać, że zjawy te w dużej mierze padły ofiarą uprzedzeń. Zrozumiałym jest, że większość ludzi nie uważa Banshee za mile widzianych gości. Winy takiego stanu rzeczy należy szukać w strachu przed złymi wieściami, które przynoszą zjawy oraz ich upiornym wyglądzie. Należy jednak pamiętać, że mimo ich wątpliwej reputacji, nie są odpowiedzialne za niczyją śmierć. Nie licząc oczywiście przypadków śmierci ze strachu.
Źródła
Jorge Luis Borges, Fantastyczna Zoologia, Harmondsworth 1974, s.17.
https://www.celtic-weddingrings.com/celtic-mythology/legend-of-the-banshee
https://mythology.net/mythical-creatures/banshee/
https://www.deviantart.com/alicechan/art/The-Banshee-266444219
https://www.claddaghdesign.com/history/irelands-best-known-spirit-the-banshee/
http://harrypotter.wikia.com/wiki/Banshee
https://wiedzmin.gamepedia.com/Beann%27shie
http://witch.wikia.com/wiki/Banshee
http://charmed.wikia.com/wiki/Banshee
Grafika główna: Źródło