Raya i ostatni smok zabierze widzów w ekscytującą, epicką podróż do fantastycznego świata Kumandry, w którym dawno, dawno temu ludzie i smoki żyli razem w harmonii. Kiedy jednak niezwykłej krainie groziła zagłada ze strony złych Druunów, smoki się poświęciły, by ocalić ludzkość. Pięćset lat później złe siły powróciły i znów stały się zagrożeniem dla Kumandry. Aby ocalić swój kraj i zjednoczyć naród, samotna wojowniczka Raya musi wytropić legendarnego ostatniego smoka i zniszczyć Druunów.
Raya straciła wszystko. Jedyne, co ma, to miecz ojca, przyjaciela Tuk Tuk i odłamek magicznego klejnotu. Gdy wyrusza w poszukiwaniu ostatniego smoka, Sisu, ma też nadzieję, że pomoże on przywrócić pokój jej ojczyźnie. – wyjaśnia producent Osnat Shurer.
Będąc w drodze dowie się jednak, że znalezienie smoka nie wystarczy, aby tego dokonać. Podczas podróży wojowniczka będzie musiała odkryć również prawdę o sobie. Jej wyprawa będzie pełna niebezpieczeństw, przygód, humoru i nowych przyjaźni. Będzie także zabarwiona żalem, stratą i złością zrodzoną z potrzeby pomszczenia krzywd. W jej trakcie Raya nauczy się jednak, że do ratowania świata będzie potrzebowała nie tylko smoka, ale też pracy zespołowej i wzajemnego zaufania.
Drugą, niezwykle ważną w filmie postacią jest Sisiu, czyli legendarny wodny smok, którego tropi Raya. Dziewczyna szuka go, ponieważ ma nadzieję, że smok pomoże jej uratować Kumandrę. W długich poszukiwaniach pomaga jej wytrwać wiara w moc smoka oraz w to, że z jego pomocą jest w stanie uratować mieszkańców swojego kraju i przywrócić im szczęście.
Qui Nguyen, który wraz z Adele Lim napisał scenariusz filmu, mówi o idei, która kryła się za postacią Sisu:
W różnych kulturach Azji, w tym w Azji Południowo-Wschodniej, ludzie darzą smoki miłością i podziwem. Smoki te różnią się jednak od tych, które znamy na przykład z „Gry o tron”. Symbolizują fart w życiu. Oznaczają chęć życia i hart ducha. Te wartości i znaczenia są bardzo ważne dla historii, która wywodzi się właśnie z kultury Azji Południowo-Wschodniej, tak jak i główna bohaterka filmu, Raya – opowiada scenarzystka.
Sisu jest potężnym smokiem, któremu oddaje się cześć. Jednocześnie staraliśmy się podważyć stereotypy dotyczące tego, jaki powinien być smok. Sisu bywa więc śmieszna, bezmyślna czy niezdarna. Pojawia się w świecie, który bardzo się zmienił i wiedzie zupełnie nowe życie. Jest w niej coś czarującego i zabawnego. Myślę, że jest po prostu fajną komediową postacią – mówi o swoich odczuciach względem Sisu Nguyen.
Historia podróży Rai ewoluowała w trakcie kilku lat pracy nad filmem. Niezmienny był jednak motyw jedności i wspólnoty, który został jeszcze bardziej rozbudowany i dopracowany, gdy do ekipy filmowej dołączyli reżyserzy Don Hall i Carlos López Estrada. To wspaniały wymiar edukacyjny, który uczy młodych widzów budowania zaufania, wartości przyjaźni i otwarcia się na współpracę.
Zespół wykonał kawał dobrej roboty, poszukując idei jedności i wspólnoty, a następnie je pogłębiając – mówi Hall. – Carlos i ja czuliśmy jednak, że zbudowanie tych idei na zaufaniu, które jest niezbędne, aby osiągnąć jedność, stworzy solidne fundamenty, na których oprzemy każdą decyzję dotyczącą podróży naszej bohaterki – opowiada reżyser.
Scenarzystka Adele Lim tak opisuje panujący w filmie nastrój i jego wpływ na główną bohaterkę:
Chcieliśmy zrobić film w tonie radości oraz miłości do świata i rodziny. Przy opowieści, który rozgrywa się w tak fantastycznej rzeczywistości, szukaliśmy emocjonalnych zakotwiczeń dla naszej postaci i jej podróży, uniwersalnych odniesień do rzeczywistości, które będą zrozumiałe dla widza. Raya traci ojca oraz świat, w którym dorastała. Zrozumiała jest zatem jej potrzeba walki o przywrócenie porządku oraz odzyskanie rodzica. Odkrywaliśmy towarzyszące bohaterce emocje, ale jednocześnie staraliśmy się, aby film był radosny, zabawny i pełen przygód.
Raya i ostatni smok to pierwszy film Walt Disney Animation Studios, którego sceneria jest inspirowana Azją Południowo-Wschodnią. Na oszałamiający efekt złożyła się praca wielu filmowców i researcherów z całego świata, spośród których niektórzy mieli szansę odkryć własne korzenie w tętniących życiem kulturach różnych krajów.
Chociaż Kumandra jest światem fantastycznym, artyści i filmowcy podczas projektowania inspirowali się tkaninami, kolorami i dekoracjami, które naprawdę występują. W ten sposób wnieśli do filmu autentyczność i oddali hołd jego tradycjom oraz zwyczajom.
Reżyserami filmu Raya i ostatni smok są Don Hall, twórca nagrodzonego Oscarem filmu Disneya Wielka szóstka, oraz Carlos López Estrada, którego debiutem reżyserskim był doceniony przez krytyków film Zaślepieni. Reżyserom asystują Paul Briggs, znany z pracy jako szef pionu opowieści przy Krainie lodu i Wielkiej szóstce, a także wieloletni twórca animacji i historyk John Ripa. Scenariusz napisali razem wielokrotnie nagradzany dramaturg i pisarz Qui Nguyen oraz Adele Lim.
Animacja „Raya i ostatni smok” zadebiutowała w polskich kinach 2 lipca 2021 roku. Obejrzało ją ponad 300 000 tysięcy widzów. 10 listopada ukaże się na DVD. Wydanie zawiera także dodatkowe materiały: krótkometrażówkę „Znowu my” oraz wprowadzenie do niej.
