Nienazwane zło – recenzja filmu „Nie otwieraj oczu”

Po tegorocznym sukcesie fenomenalnego Cichego Miejsca Johna Krasinskiego można zaobserwować ponowne zainteresowanie kategorią postapo przez innych twórców, które ogółem w historii kinematografii rzadko kiedy malało. Niemalże co roku twórcy próbują nas uraczyć jakąś kolejną opowieścią o zagładzie ludzkości. Większość tego typu produkcji stawia na budowanie permanentnego poczucia zagrożenia oraz fatalistyczną wizję społeczeństwa. Są też takie filmy, które szukają innowacji i ukazują rzeczywistość z rzadko eksponowanej dotąd perspektywy. Nie otwieraj oczu jest próbą stworzenia syntezy tych dwóch podejść.

Nie patrz, bo zginiesz!

Fabuła nowej produkcji od Netflixa wygląda następująco. Ludzkość staje w obliczu najwyższej dla swojego gatunku próby przetrwania. Na ulicach panuje totalny chaos. Walczący o życie ludzie doświadczają tajemniczych wizji, po czym dokonują masowych samobójstw. Garstka ocalałych usiłuje ukryć się w swoich domach, gdyż każde wyjście na zewnątrz na otaczającą człowieka dookoła, przyjazną dotąd naturę, może skończyć się szaleństwem i śmiercią. Czuć zewsząd unoszącą się w powietrzu aurę nadnaturalnego zła. Jedynym sposobem na przeżycie jest izolacja i nie patrzenie w przestrzeń.

Liczy się klimat

Sussane Bier umiejętnie buduje i intonuje napięcie. Pozbawia ludzkość jej naturalnych właściwości, czyniąc z nich narzędzie niosące zgubę. Na każdym kroku kładzie swoim bohaterom kłody pod nogi i obserwuje jaki pod wpływem tych zmiennych, będzie efekt końcowy tego eksperymentu. Jednocześnie dzięki zastosowanej koncepcji, utrzymuje uwagę widza w oczekiwaniu na rozwikłanie tajemnicy. Decyduje się na stopniowe odsłanianie kolejnych informacji, dotyczących źródła pochodzenia zagrożenia, a rozwleczone w czasie poszczególne sceny, mają za zadanie potęgować emocje. Widać, że reżyserka odrobiła pracę domowa i solidnie przygotowała się do realizacji dzieła. Niemniej umiejętne tworzenie atmosfery niepokoju i niewiedzy niekoniecznie idzie w parze z pomysłowym prowadzeniem fabuły, gdyż w tym wypadku poruszane wątki i wprowadzone rozstrzygnięcia finałowe, jak na film, który aspiruje do miana ambitnego kina, są po prostu zbyt sztampowe i przewidywalne.

Wariacja na temat Cichego miejsca?

Nie trudno doszukiwać się analogii pomiędzy najnowszym filmem Susanne Bier, a wspomnianym we wstępie błyskotliwym horrorem Krasinskiego. Obie produkcje łączy ten sam koncept. W Cichym miejscu i Nie otwieraj oczu twórcy budują napięcie w oparciu o wrodzone atrybuty człowieka. W obu przypadkach zmysły walczących o przetrwanie ludzi zostają w dużej mierze ograniczone, a ich ruchy skrępowane, przez co zadanie, jakim jest przetrwanie, zdaje się być znacznie trudniejsze. Jednak zasadniczą różnicą, która w tym porównaniu działa na korzyść tego pierwszego jest ciekawie poprowadzona fabuła. W najnowszej produkcji od Netflixa, mimo otwartego wątku odnośnie źródła apokalipsy i zastosowania niedopowiedzeń, akcja gdzieniegdzie gubi sens i próbuje być podtrzymywana przez sztampowe zagrania. Tym samym nie można jednak stwierdzić, że jest to zupełnie nieudany obraz, gdyż pełna atmosfery niepokoju i niewiedzy historia absorbuje przez cały czas uwagę widza, a zjawiskowa Sandra Bullock, dzięki swoim aktorskim zdolnościom uwiarygodnia spektakl.

Nadnaturalna groza H. P. Lovecrafta

Dość innowacyjnym aspektem filmu Sussane Bier jest stosowanie niedopowiedzeń odnośnie źródła zagrożenia. W oparciu o szczątkowe dane reżyserka kreuje swoje dzieło. Trzeba przyznać, że zastosowana strategia działa tylko na korzyść produkcji. Szczególną sympatię fanom kina grozy zaskarbiła sobie wykreowaniem postapokaliptycznej rzeczywistości, czerpiąc pełną garścią z filozofii nadnaturalnej grozy Lovecrafta. Można ją wyczuć głównie w atmosferze niepokoju, poczucia nieokreślonego, w pełni nienazwanego zła. Takie elementy składowe obrazu sprawiają, że Nie otwieraj oczu to całkiem sugestywny thriller psychologiczny z elementami horroru, który ogląda się z dużym zaciekawieniem.